سرخ‌کن‌های بدون روغن: رویکردی نوین در تهیه غذای سالم

سرخ‌کن بدون روغن یکی از نوآوری‌های در دنیای آشپزی مدرن است که امکان تهیه غذاهای خوش‌طعم و سالم را بدون نیاز به روغن فراوان فراهم می‌کند.   این دستگاه ها با گردش سریع هوای داغ در محفظه بسته، غذا را از بیرون برشته و از داخل پخته می‌کند، بدون اینکه نیاز به غوطه‌ور کردن در روغن داشته باشد. این فناوری عملکردی شبیه به فرِ فن‌دار دارد، اما با طراحی کوچک‌تر و کارایی بالا برای سرخ‌کردن سالم‌تر می باشد.

امکانات پیشرفته مانند صفحه نمایش دیجیتال، کنترل دمای دقیق، تایمر هوشمند، و قطعات قابل شستشو باعث سهولت در استفاده و افزایش کارایی این دستگاه‌ها شده‌اند. به همین دلیل، سرخ‌کن‌های بدون روغن به گزینه‌ای محبوب برای افرادی تبدیل شده‌اند که به دنبال سبک زندگی سالم، کاهش چربی‌های مضر، و صرفه‌جویی در زمان آشپزی هستند.

انواع سرخ کن بدون روغن

1-سرخ‌کن سبدی (Basket-Type Air Fryer) 

این سرخ کن رایج‌ترین و ساده‌ترین نوع سرخ‌کن‌های بدون روغن است. این دستگاه دارای یک سبد کشویی است که مواد غذایی داخل آن قرار می‌گیرند و با گردش هوای داغ از اطراف، غذا سرخ می‌شود. استفاده از این مدل بسیار آسان است و برای غذاهایی مانند سیب‌زمینی، مرغ سوخاری و فلافل بسیار مناسب است. به دلیل طراحی جمع‌وجور و قیمت اقتصادی، برای خانواده‌های کوچک تا متوسط گزینه‌ی بسیار خوبی به شمار می‌رود. تنها نکته منفی آن، نبود امکان پخت چند نوع غذا به‌صورت هم‌زمان است. همچنین معمولاً فاقد پنجره شیشه‌ای برای مشاهده فرآیند پخت هستند.

2-سرخ‌کن فر‌دار یا آون‌دار (Oven-Type Air Fryer)

 طراحی این سرخ کن شبیه فر دارد و معمولاً دارای چند طبقه و درب شیشه‌ای است که امکان مشاهده غذا در حال پخت را فراهم می‌کند. این نوع سرخ‌کن قابلیت پخت هم‌زمان چند نوع غذا را در سینی‌های مجزا دارد و معمولاً از المنت‌های بالا و پایین برای گرمایش استفاده می‌کند. برای پخت پیتزا، کیک، ماهی، یا خشک‌کردن سبزی‌ها نیز بسیار کاربردی است. ظرفیت بالای آن باعث شده برای خانواده‌های پرجمعیت یا مهمانی‌ها ایده‌آل باشد. البته نسبت به سایر مدل‌ها فضای بیشتری اشغال می‌کند و قیمت بالاتری دارد.

3-سرخ‌کن کاسه‌ای یا همزن‌دار (Paddle-Type Air Fryer)

این دستگاه  دارای طراحی گرد با کاسه‌ی داخلی است که یک بازوی همزن خودکار درون آن تعبیه شده. این بازو به‌صورت خودکار مواد غذایی را هنگام پخت هم می‌زند، بدون اینکه نیاز باشد شما دستی غذا را برگردانید. این مدل برای غذاهایی مثل خوراک مرغ، سبزیجات مخلوط یا برنج سرخ‌شده بسیار مناسب است. پخت یکنواخت‌تری نسبت به مدل‌های سبدی دارد اما تمیز کردن آن کمی سخت‌تر است. قیمت آن معمولاً بالاتر است ولی برای پخت غذاهای ترکیبی و بدون نظارت دائم گزینه‌ای بسیار مناسب است.

4-سرخ‌کن چندکاره (Multi-functional Air Fryer) 

یک دستگاه چندکاره است که علاوه بر عملکرد سرخ‌کن، می‌تواند نقش فر، گریل، پلوپز و حتی خشک‌کن را ایفا کند. این مدل‌ها معمولاً دارای برنامه‌های پخت خودکار برای غذاهای مختلف مانند ماهی، پیتزا، نان و کیک هستند. برخی مدل‌ها دارای نمایشگر لمسی، تایمر دیجیتال و قابلیت تنظیم دقیق دما و زمان هستند. برای کسانی که به دنبال یک دستگاه کامل و جایگزین چند وسیله در آشپزخانه هستند، این نوع بسیار کاربردی است. البته قیمت آن بالاتر است اما نسبت به قابلیت‌های متنوعش ارزش خرید دارد.

5-سرخ‌کن هوشمند (Smart Air Fryer) 

این نوع جدیدترین نسل سرخ‌کن‌های بدون روغن است که به تکنولوژی‌های هوشمند مجهز شده‌اند. این دستگاه‌ها از طریق وای‌فای یا بلوتوث به گوشی موبایل متصل می‌شوند و امکان کنترل از راه دور را از طریق اپلیکیشن فراهم می‌کنند. برخی از آن‌ها دستورهای پخت آماده دارند و حتی در مراحل پخت، هشدار یا پیشنهاد می‌دهند. برندهایی مانند شیائومی و پروسنیک از پیشگامان این مدل هستند. اگر به تکنولوژی و راحتی اهمیت می‌دهید و دوست دارید آشپزی را با اپلیکیشن مدیریت کنید، این مدل بسیار مناسب شماست.

مزایا و معایب سرخ کن بدون روغن

عملکرد سرخ‌کن بدون روغن

1-گرم شدن المنت حرارتی:
در بالای دستگاه یک المنت برقی قرار دارد که با روشن شدن، به سرعت داغ می‌شود. این المنت منبع اصلی حرارت برای پخت غذاست.

2-چرخش سریع هوا توسط فن قدرتمند:
بالای المنت، یک فن قوی نصب شده است که هوای داغ تولیدشده را با سرعت بالا در محفظه داخلی به گردش درمی‌آورد. این گردش سریع هوا اصطلاحاً Rapid Air Technology یا Hot Air Circulation نام دارد.

3-برخورد هوای داغ به سطح غذا:
هوای داغ به طور یکنواخت از همه جهات به سطح غذا برخورد می‌کند، باعث تبخیر رطوبت و ایجاد بافتی ترد در بیرون غذا می‌شود؛ بدون نیاز به روغن زیاد. در واقع، به جای سرخ شدن در روغن، غذا با گرمای هوا پخته و برشته می‌شود.

4-استفاده محدود یا بدون روغن:
در بسیاری از موارد فقط چند قطره روغن کافی است. برخی غذاهای چرب مثل گوشت یا سوسیس اصلاً نیازی به روغن ندارند. این موضوع باعث کاهش چربی غذا تا حدود ۸۰٪ نسبت به روش سنتی سرخ‌کردن می‌شود.

5-کنترل دقیق دما و زمان:
اکثر سرخ‌کن‌ها دارای پنل کنترل دیجیتال یا آنالوگ برای تنظیم دما (معمولاً بین ۸۰ تا ۲۰۰ درجه سانتی‌گراد) و زمان پخت هستند. این امکان، پخت دقیق غذاهای مختلف را فراهم می‌کند.

6-پخت چندمنظوره:
علاوه بر سرخ کردن، برخی مدل‌ها قابلیت گریل، پخت کیک، نان، گرم‌کردن غذا و حتی خشک‌کردن سبزی را نیز دارند. این ویژگی در مدل‌های آون‌دار یا چندکاره بیشتر دیده می‌شود.

راهنمای خرید سرخ‌کن بدون روغن 

1-ظرفیت دستگاه را بر اساس تعداد افراد انتخاب کن

• -برای ۱ تا ۲ نفر: سرخ‌کن‌های کوچک با ظرفیت ۲ تا ۳ لیتر مناسب‌اند.

• -برای خانواده ۳ تا ۵ نفر: ظرفیت ۴ تا ۵ لیتر بهترین انتخاب است.

• -برای خانواده‌های بزرگ‌تر یا مهمانی‌ها: مدل‌های ۵ لیتر و بالاتر یا فر‌دار (Oven-Type) توصیه می‌شود.

2-نوع سرخ‌کن مناسب نیازت را مشخص کن

• -مدل سبدی (Basket-Type): برای پخت سریع و ساده غذاهای معمولی.

• -مدل فر‌دار(Oven-Type): اگر می‌خواهی چند غذا را هم‌زمان بپزی یا ظرفیت بالا لازم داری.

• -مدل همزن‌دار (Paddle-Type): برای غذاهای مخلوط و خوراک‌ها مناسب است.

• -چندکاره (Multi-functional): اگر به یک دستگاه چندمنظوره علاقه داری.

• -هوشمند: برای کنترل راحت‌تر با موبایل و امکانات پیشرفته.

3. توان مصرفی و سرعت پخت 

توان مصرفی تعیین‌کننده سرعت و کیفیت پخت است. اگر قصد دارید غذاهای متنوعی را با سرعت بالا و کیفیت یکنواخت آماده کنید، بهتر است مدلی با توان حداقل ۱۴۰۰ وات انتخاب کنید.

• توان بالاتر (۱۴۰۰ تا ۱۸۰۰ وات) باعث پخت سریع‌تر و یکنواخت‌تر غذا می‌شود.

• مدل‌های کم‌مصرف‌تر معمولاً برای پخت غذاهای سبک‌تر مناسب هستند.

• توان بالاتر به کاهش زمان پخت کمک می‌کند و باعث می‌شود غذا به‌طور یکنواخت سرخ شود.

4. ابعاد و فضای مورد نیاز 

اگر فضای محدودی در آشپزخانه دارید، بهتر است مدل‌های کوچک‌تر و جمع‌وجور را انتخاب کنید. اما اگر قصد دارید از سرخ‌کن برای پخت غذاهای حجیم‌تر استفاده کنید، مدل‌های بزرگ‌تر گزینه بهتری هستند.

• مدل‌های فر‌دار بزرگ‌تر و جاگیرتر هستند، اما قابلیت‌های بیشتری دارند

• مدل‌های سبدی و همزن‌دار معمولاً جمع‌وجورترند و فضای کمتری اشغال می‌کنند.

• قبل از خرید، ابعاد دستگاه را با فضای آشپزخانه هماهنگ کنید.

5. جنس و طراحی سبد 

جنس سبد تأثیر زیادی بر کیفیت پخت و سهولت تمیزکاری دارد. مدل‌های نچسب و ضدخش باعث می‌شوند غذا به کف سبد نچسبد و شست‌وشوی آن راحت‌تر باشد.

• سبد‌های نچسب و ضدخش برای تمیزکاری آسان مناسب‌تر هستند.

• مدل‌های دارای سبد جداشونده راحت‌تر شسته می‌شوند و نگهداری آن‌ها ساده‌تر است.

• برخی مدل‌ها دارای سبد دوگانه هستند که امکان پخت دو نوع غذا به‌طور همزمان را فراهم می‌کنند.

6. تنظیمات دما و تایمر

تنظیم دما و تایمر به شما امکان می‌دهد کنترل بیشتری بر فرآیند پخت داشته باشید. مدل‌هایی که دارای برنامه‌های پخت از پیش تنظیم‌شده هستند، کار با دستگاه را ساده‌تر و دقیق‌تر می‌کنند.

• قابلیت تنظیم دما برای پخت انواع غذاها ضروری است.

• تایمر خودکار از سوختن غذا جلوگیری می‌کند.

• برخی مدل‌ها دارای تنظیمات پیش‌فرض برای غذاهای مختلف هستند.

7. امکانات و قابلیت‌های جانبی 

امکانات جانبی می‌توانند تجربه استفاده از دستگاه را بهبود دهند. برای مثال، درب شیشه‌ای به شما امکان می‌دهد بدون باز کردن درب، وضعیت غذا را بررسی کنید.

• پنل دیجیتال با برنامه‌های پخت از پیش تنظیم‌شده، کار با دستگاه را راحت‌تر می‌کند.

• درب شیشه‌ای امکان مشاهده فرآیند پخت را فراهم می‌کند.

• سیستم قطع خودکار برای افزایش ایمنی دستگاه ضروری است.

• قابلیت تمیزکاری آسان (سبد و قطعات جداشونده قابل شستشو) باعث نگهداری راحت‌تر می‌شود.

8. بودجه و قیمت 

قبل از خرید، باید بودجه خود را مشخص کنید و بر اساس آن بهترین گزینه را انتخاب کنید. اگر قصد دارید مدل‌های حرفه‌ای‌تر با امکانات بیشتر بخرید، باید هزینه بیشتری در نظر بگیرید.

• برندهای معتبر معمولاً قیمت بالاتری دارند اما کیفیت و خدمات بهتری ارائه می‌کنند.

• برندهای ایرانی و اقتصادی گزینه‌های مناسبی برای بودجه محدود هستند.

• قیمت سرخ‌کن‌های بدون روغن بسته به ظرفیت، امکانات و برند متفاوت است.

9. گارانتی و خدمات پس از فروش 

داشتن گارانتی معتبر به شما اطمینان بیشتری در خرید می‌دهد و در صورت بروز مشکل، می‌توانید از خدمات پس از فروش استفاده کنید.

• وجود گارانتی معتبر نشان‌دهنده کیفیت بالاتر محصول است.

• برندهای داخلی معمولاً خدمات سریع‌تر و نزدیک‌تری ارائه می‌دهند.

• بررسی شرایط گارانتی و مدت زمان پوشش آن قبل از خرید ضروری است.

10. نظرات کاربران و بررسی‌های آنلاین 

قبل از خرید، بهتر است نظرات کاربران و بررسی‌های تخصصی را مطالعه کنید تا مطمئن شوید مدل انتخابی شما عملکرد خوبی دارد.

• مطالعه نقد و بررسی مدل‌های مختلف در فروشگاه‌های آنلاین کمک زیادی به انتخاب بهتر می‌کند.

• توجه به تجربه مصرف‌کنندگان درباره دوام و عملکرد واقعی دستگاه ضروری است.

• بررسی ویدئوهای یوتیوب و مقالات تخصصی می‌تواند اطلاعات مفیدی ارائه دهد.

بهترین برندهای سرخ کن بدون روغن

نکات مهم استفاده از سرخ‌کن بدون روغن

1-قبل از استفاده اول، دستگاه را تمیز کن

حتما قبل از اولین استفاده، سبد و قطعات جداشونده را با آب گرم و کمی مایع ظرفشویی بشویید و خشک کنید.

2-سبد را بیش از حد پر نکن

برای پخت بهتر و یکنواخت‌تر، مواد غذایی را به صورت تک‌لایه یا با فضای کافی در سبد بچین. پر کردن بیش از حد باعث می‌شود هوا به خوبی گردش نکند و غذاها خوب سرخ نشوند.

3-استفاده از مقدار کمی روغن

اگر لازم است، با برس یا اسپری چند قطره روغن روی مواد غذایی بمالید تا تردی و طعم بهتری داشته باشند، ولی نیازی به غوطه‌ور شدن در روغن نیست.

4-حرکت دادن غذا هنگام پخت

در مدل‌های سبدی، نیمه زمان پخت سبد را بیرون بیاور و غذا را تکان دهید یا هم بزنید تا تمام قسمت‌ها به صورت یکنواخت پخته شوند.

5-تنظیم دما و زمان مناسب

دما و زمان را با توجه به نوع و حجم غذا تنظیم کنید. می‌توانید از دفترچه راهنمای دستگاه یا دستورهای آنلاین استفاده کنید.

6-استفاده از ظروف مناسب داخل دستگاه

از ظروف فلزی یا سیلیکونی مقاوم به حرارت استفاده کنید. ظروف پلاستیکی را به هیچ عنوان داخل دستگاه قرار ندهید.

7-پاکسازی منظم دستگاه

بعد از هر بار استفاده، سبد و قطعات جداشونده را شسته و خشک کنید. بدنه دستگاه را با پارچه مرطوب تمیز کنید ولی از خیس شدن بخش‌های برقی جلوگیری کنید.

8-اجتناب از پر کردن زیاد روغن یا آب داخل دستگاه

سرخ‌کن بدون روغن به جای روغن زیاد از گردش هوای داغ استفاده می‌کند؛ ریختن روغن زیاد داخل سبد یا آب باعث آسیب به دستگاه و کاهش کیفیت پخت می‌شود.

9-درب را در حین پخت باز نکنید مگر لازم باشد

باز کردن درب باعث کاهش دمای داخل محفظه و افزایش زمان پخت می‌شود. فقط زمانی که باید غذا را هم بزنید یا بیرون بیاورید درب را باز کنید.

10-رعایت نکات ایمنی

-از دستکش مقاوم به حرارت هنگام خارج کردن سبد استفاده کنید.

• -دستگاه را روی سطح صاف و مقاوم به حرارت قرار دهید.
• -از باز کردن درب دستگاه هنگام کار خودداری کنید تا از کاهش دما جلوگیری شود.

سرخ‌کن‌های بدون روغن به عنوان فناوری نوین در حوزه تهیه غذاهای سرخ‌شده سالم، توانسته‌اند با استفاده از گردش سریع هوای داغ، جایگزین مناسبی برای روش‌های سنتی سرخ‌کردن در روغن باشند. این دستگاه‌ها با کاهش چشمگیر میزان مصرف روغن، موجب بهبود ارزش غذایی غذا و کاهش مضرات سلامتی مرتبط با مصرف چربی‌های زیاد می‌شوند. تنوع مدل‌ها و ظرفیت‌های مختلف این دستگاه‌ها، امکان استفاده در سطوح خانگی و صنعتی را فراهم کرده و قابلیت‌های چندکاره در برخی مدل‌ها، کاربری آن‌ها را گسترده‌تر ساخته است. 

بهایاب به عنوان یک موتور جستجوی کالا این امکان را به شما می دهد که به بخش بزرگی از اطلاعات و قیمتها در مورد کالاها به صورت یکجا دسترسی داشته باشید.